Νέες αυτοδιοικητικές διατάξεις σε ψηφισθέν νομοσχέδιο
Ψηφίστηκε το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών, με τίτλο: «Προστασία του εθελοντισμού, ενίσχυση της δράσης της Κοινωνίας των Πολιτών, φορολογικά κίνητρα για την ενίσχυση της κοινωφελούς δράσης των Ο.Κοι.Π. και λοιπές διατάξεις».
Παρατίθενται ως κατωτέρω, οι σημαντικότερες διατάξεις για τους ΟΤΑ:
Άρθρο 31: Κινητικότητα υπαλλήλων σε νεοσύστατες υπηρεσίες φορέων Γενικής Κυβέρνησης
Με τις διατάξεις του άρθρου 31 ρυθμίζεται ειδικώς η διαδικασία κινητικότητας σε νεοσύστατες υπηρεσίες οποιοδήποτε οργανωτικού επιπέδου φορέων της γενικής κυβέρνησης, με σκοπό να εξασφαλίζεται η ταχεία κάλυψη των αναγκών τους σε ανθρώπινο δυναμικό και κατ’ επέκταση η αποτελεσματική και συνεχής λειτουργία τους.
Άρθρο 32: Ρύθμιση ζητημάτων επιλογής προϊσταμένων οργανικών μονάδων στους ΟΤΑ α΄ βαθμού – Τροποποίηση παρ. 4, 5, 7 άρθρου 87 και παρ. 3 και 13 άρθρου 89 ν. 3584/2007
Με τις διατάξεις του άρθρου 32 εισάγεται νομοτεχνική βελτίωση στην παρ. 4 του άρθρου 87 του ν. 3584/2007 για λόγους σαφήνειας του θεσμικού πλαισίου επιλογής προϊσταμένων ΟΤΑ α’ βαθμού. Περαιτέρω, απαλείφεται η ρύθμιση για τη δυνατότητα συμμετοχής των αποφοίτων της Ε.Σ.Δ.Δ.Α. σε προκηρύξεις οριζόντιων θέσεων ευθύνης των ΟΤΑ, λόγω κατάργησης των θέσεων αυτών με τη ρύθμιση της περ. γ’ καθόσον, λόγω της ιδιομορφίας τους, δεν έχουν, στο σύνολό τους, οργανικές μονάδες με αρμοδιότητες όμοιες ή παρεμφερείς. Επιπλέον, τροποποιείται η παρ. 3 του άρθρου 89 του ν. 3584/2007, προκειμένου, όταν πρόκειται για θέσεις ευθύνης Συνδέσμων Δήμων, να μετέχει στο Συμβούλιο Επιλογής Προϊσταμένων (Σ.Ε.Π.), ως μέλος, ο Γενικός Γραμματέας του οικείου Συνδέσμου, εφόσον υπάρχει. Περαιτέρω, προς εναρμόνιση με την αντίστοιχη διάταξη του δημοσιουπαλληλικού κώδικα (βλ. άρθρο 86 ν. 3528/2007) αντικαθίσταται η παρ. 13 του άρθρου 89 του ν. 3584/2007 αναφορικά με τους δικαιούμενους υποβολής αίτησης υποψηφιότητας για επιλογή σε θέση ευθύνης οποιουδήποτε επιπέδου.
Άρθρο 34: Προσωπικό αναπτυξιακών οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης – Τροποποίηση παρ. 5 άρθρου 2 ν. 4674/2020 και παρ. 3 άρθρου 15 ν. 4257/2014
Με τις διατάξεις του άρθρου 34 ορίζεται ρητά ότι με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου των αναπτυξιακών οργανισμών ΟΤΑ τοποθετούνται ως προϊστάμενοι διευθύνσεων που προβλέπονται στους οικείους Κανονισμούς Εσωτερικής Υπηρεσίας (ΚΕΥ) υπάλληλοί τους, πέραν του γενικού διευθυντή και του προϊσταμένου της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών που προβλεπόταν έως σήμερα. Περαιτέρω, προβλέπεται ότι στις εν λόγω θέσεις ευθύνης δύναται να τοποθετούνται με απόφαση του ΔΣ του αναπτυξιακού οργανισμού και υπάλληλοι αυτού που μετακινούνται ή αποσπώνται σύμφωνα με όσα ήδη προβλέπονται στο ισχύον νομοθετικό πλαίσιο (περ. ε’ της παρ. 5 του άρθρου 2 του ν. 4674/2020). Δεδομένης δε της ως άνω ρύθμισης περί τοποθέτησης μετακινουμένων υπαλλήλων σε θέσεις ευθύνης των αναπτυξιακών οργανισμών ΟΤΑ, καθορίζεται η καταβολή επιδόματος θέσης ευθύνης σε αυτούς στην περίπτωση που με την απόφαση μετακίνησης καθορίζεται ο Δήμος ως φορέας καταβολής των αποδοχών του μετακινούμενου υπαλλήλου.
Άρθρο 35: Διαφύλαξη στελέχωσης ΟΤΑ α΄ βαθμού – Προσθήκη παρ. 6Α στο άρθρο 44 ν. 4674/2020
Με τις διατάξεις του άρθρου 35 εξασφαλίζεται η εύρυθμη λειτουργία των ΟΤΑ α’ βαθμού, μέσω της υποχρέωσης παροχής σύμφωνης γνώμης του δημάρχου για την απόσπαση ή μετάταξη τακτικού υπαλλήλου, όταν αυτές εφαρμόζονται κατά παρέκκλιση των κύκλων κινητικότητας του Ενιαίου Συστήματος Κινητικότητας.
Άρθρο 40: Ρύθμιση θεμάτων προϋπολογισμού των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού
1. Η ισχύς της παρ. 8 του άρθρου τεσσαρακοστού τρίτου της από 30.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α΄ 75), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4684/2020 (Α΄ 86), όπως προστέθηκε με το άρθρο εικοστό τρίτο της από 1.5.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α΄ 90), αντικαταστάθηκε με το 25 άρθρο 106 του ν. 4714/2020 (Α΄ 148) και παρατάθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 65 του ν. 4821/2021 (Α΄134), ως προς τη δυνατότητα χρησιμοποίησης εσόδων από ανταποδοτικά τέλη και δικαιώματα για την κάλυψη άλλων αναγκών των δήμων, παρατείνεται από τη λήξη της, για όσο χρονικό διάστημα συνεχίζεται η εφαρμογή έκτακτων μέτρων για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19, και πάντως όχι πέραν της 31ης.3.2022.
2. Σε περιπτώσεις αποδεδειγμένης αδυναμίας κάλυψης λειτουργικών αναγκών των υπηρεσιών ανταποδοτικού χαρακτήρα, κατά την εκτέλεση του προϋπολογισμού του έτους 2021, οι δήμοι, με απόφαση της οικείας οικονομικής επιτροπής, δύνανται να αναμορφώνουν τον προϋπολογισμό τους, με μεταφορά πάσης φύσεως ανειδίκευτων πιστώσεων, ώστε να διασφαλίζεται η εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών αυτών. Η απόφαση της οικονομικής επιτροπής αποτελεί δεσμευτική εισήγηση για την αναμόρφωση του προϋπολογισμού, η οποία εγκρίνεται υποχρεωτικά από το οικείο δημοτικό συμβούλιο, στην αμέσως επόμενη συνεδρίασή του.
3. Το πρώτο εδάφιο της παρ. 3 του άρθρου 43 του ν. 4325/2015 (Α΄ 47) τροποποιείται με τη διαγραφή των λέξεων «εξαιτίας χρεών ή πραγματοποίησης επενδύσεων» και η παρ. 3 διαμορφώνεται ως εξής: «3. Σε περίπτωση που η αδυναμία ισοσκέλισης του Προϋπολογισμού του Ο.Τ.Α. οφείλεται σε μη ισοσκέλιση των ανταποδοτικών υπηρεσιών και υπάρχει το δημοσιονομικό περιθώριο σε κωδικούς αριθμούς αυτού, από λοιπά μη ειδικευμένα έσοδα ή και μη ειδικευμένο χρηματικό υπόλοιπο, παρέχεται η δυνατότητα πρόσκαιρης κάλυψης των δαπανών και ισοσκέλισης των ανταποδοτικών υπηρεσιών από τους εν λόγω κωδικούς. Το χρηματικό ποσό που απαιτείται κάθε φορά για την ισοσκέλιση των ανταποδοτικών υπηρεσιών, λογίζεται ως δαπάνη της οικείας ανταποδοτικής υπηρεσίας, κατά τη συζήτηση και ψήφιση των ετήσιων αποφάσεων επιβολής των σχετικών τελών και δικαιωμάτων, προκειμένου να καλυφθεί, βάσει συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος, το οποίο αποτελεί συστατικό στοιχείο των ως άνω αποφάσεων, το αργότερο εντός πενταετίας, αρχής γενομένης από το επόμενο οικονομικό έτος από αυτό της εφαρμογής των διατάξεων της παρούσας παραγράφου. Τα επιπλέον εισπραττόμενα, εκάστου έτους της πενταετίας, έσοδα της οικείας ανταποδοτικής υπηρεσίας, προορίζονται να καλύψουν κάθε είδους δαπάνες, εξαιρουμένων των ανταποδοτικών δαπανών εν γένει. Η ως άνω προϋπόθεση εξετάζεται επισταμένως από την αρμόδια, για τον έλεγχο νομιμότητας των αποφάσεων επιβολής τελών και δικαιωμάτων, καθώς και του Προϋπολογισμού του Ο.Τ.Α., Αρχή.»
Άρθρο 41: Δάνεια των ΟΤΑ
Η εξόφληση των ενδεκατημορίων έναντι τοκοχρεωλυτικών δόσεων, για δάνεια που έχουν χορηγηθεί αποκλειστικά από τους πόρους του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, των οποίων η παρακράτηση έχει ανασταλεί σύμφωνα με α) το άρθρο τριακοστό τέταρτο της από 13.4.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 84), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4690/2020 (Α’ 104), β) το άρθρο 49 του ν. 4753/2020 (Α’ 227) και γ) το άρθρο 63 του ν. 4821/2021 (Α’ 134), καθώς και των ενδεκατημορίων έτους 2022, πραγματοποιείται άτοκα με ισόποση κατανομή των ποσών αυτών στις υπολειπόμενες δόσεις, αρχής γενομένης από τον Ιανουάριο έτους 2023.
Άρθρο 42: Δαπάνες δήμων
Δαπάνες που πληρώθηκαν από ΟΤΑ α’ βαθμού από 1η.1.2020 έως και τη δημοσίευση του παρόντος, στο πλαίσιο υλοποίησης έργων και δράσεων χρηματοδοτούμενων ευρωπαϊκών προγραμμάτων, για τις οποίες δεν τηρήθηκαν οι διατάξεις του π.δ. 80/2016 (Α’ 145), θεωρούνται κανονικές, εφόσον οι αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης εκδόθηκαν πριν την πληρωμή των εν λόγω δαπανών.
Άρθρο 43: Ρυθμίσεις σχετικά με επιβληθέντα πρόστιμα σε δήμους
Κατά των αποφάσεων επιβολής προστίμων που έχουν επιβληθεί από τις αρμόδιες λιμενικές αρχές σε δήμους, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 17 του π.δ. 71/2020 (Α’ 166), επιτρέπεται η άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής του δήμου ενώπιον του Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης εντός εξήντα (60) ημερών από τη δημοσίευση του παρόντος, με κοινοποίηση στην κατά τόπον αρμόδια λιμενική αρχή. Τα πρόστιμα διαγράφονται, εφόσον είχαν εκκινήσει οι διαδικασίες ανάθεσης συμβάσεων προμηθειών, υπηρεσιών και έργων για την υλοποίηση των υποχρεώσεων που απορρέουν από το άρθρο 7 αυτού και υπό την προϋπόθεση ότι τηρήθηκαν όσα ορίζονται στα άρθρα 61 και 120 του ν. 4412/2016 (Α’ 147), αλλά δεν συνήφθησαν συμβάσεις άνευ υπαιτιότητας των δήμων. 2. Η απόφαση του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης επί της υποβληθείσας ενδικοφανούς προσφυγής, με την οποία διαπιστώνεται αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του δεύτερου εδαφίου της παρ. 1, αποστέλλεται στην αρμόδια λιμενική αρχή για την έκδοση απόφασης ακύρωσης ή μη της πράξης επιβολής προστίμου και κοινοποιείται στον προσφεύγοντα δήμο εντός εξήντα (60) ημερών από την υποβολή της. 3. Η παρούσα εφαρμόζεται μόνο για πρόστιμα που έχουν επιβληθεί μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος.
Άρθρο 44: Ρυθμίσεις για χρονοεπιδόματα δικηγόρων με έμμισθη εντολή στα νομικά πρόσωπα της περ. ιγ’ της παρ. 1 του άρθρου 7 του ν. 4354/2015
Θεωρούνται νόμιμες οι δαπάνες και δεν αναζητούνται ως αχρεωστήτως καταβληθέντα τυχόν ποσά για χρονοεπιδόματα που καταβλήθηκαν μέχρι του ποσού των είκοσι χιλιάδων (20.000 ευρώ), κατόπιν αμετάκλητης δικαστικής απόφασης, έως την έναρξη ισχύος του παρόντος, σε δικηγόρους με σχέση έμμισθης εντολής, των νομικών προσώπων της περ. ιγ’ της παρ. 1 του άρθρου 7 του ν. 4354/2015 (Α’ 176).
Άρθρο 50: Αρμοδιότητες Οικονομικής Επιτροπής Δήμων – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 72 ν. 3852/2010
Με τις διατάξεις του άρθρου 50, προστίθεται στις αρμοδιότητες της οικονομικής επιτροπής η εισήγηση στο δημοτικό συμβούλιο των σχεδίων κανονιστικών αποφάσεων του δήμου, η αξιολόγηση της υλοποίησής τους και η εισήγηση τροοποποιήσεων, όπου απαιτούνται, καθώς και ο ορισμός εκπροσώπου των δήμων στις γενικές συνελεύσεις των Ανωνύμων Εταιρειών και των Αναπτυξιακών Οργανισμών, για τη διασφάλιση της κυβερνησιμότητας και της απρόσκοπτης εκπροσώπησης της πλειοψηφίας, χωρίς να απαιτείται απόφαση δημοτικού συμβουλίου, όπως απαιτείται σήμερα, με συνακόλουθα εμπόδια και κωλυσιεργίες. Ακόμη, προστίθενται στις αρμοδιότητες της Οικονομικής Επιτροπής η απόφαση για το σύνολο των αρμοδιοτήτων που έχουν ανατεθεί στο δήμο με τον ν. 4375/2016 (Α’ 51) και την παρ. 10 του άρθρου 14 του ν. 4332/2015 (Α’ 87), καθώς και η άσκηση των αρμοδιοτήτων της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής στους δήμους με πληθυσμό μέχρι 10.000 κατοίκους.
Άρθρο 57: Προσωπικό αμειβόμενο με την καταβολή διδάκτρων για τις παρεχόμενες υπηρεσίες
Με τις διατάξεις του άρθρου 57 επανακαθορίζεται το ποσοστό των διδάκτρων του πρώτου εδαφίου της παρ. 14 του άρθρου 12 του ν. 4071/2012 (Α’185), το οποίο ορίζεται σε εξήντα τοις εκατό (60%) για το χρονικό διάστημα από τη δημοσίευση του παρόντος έως την 30η Ιουνίου 2023.
Άρθρο 60: Δυνατότητα παράτασης της θητείας των Αντιδημάρχων
Με τις διατάξεις του άρθρου 60 η θητεία των Αντιδημάρχων δύναται να παραταθεί, κατά παρέκκλιση του άρθρου 59 του ν. 3852/2010 (Α’ 87), από την ημερομηνία λήξης της έως τον ορισμό νέων Αντιδημάρχων και κάθε περίπτωση όχι πέραν της 9ης Ιανουαρίου 2022. Η ισχύς του πρώτου εδαφίου άρχεται αναδρομικά από 1.8.2021.
Άρθρο 61: Ρυθμίσεις για την τρέχουσα αυτοδιοικητική περίοδο και τη θητεία των αιρετών οργάνων -Τροποποίηση άρθρου 90 ν. 4804/2021
Με τις διατάξεις του άρθρου 61 τροποποιούνται οι μεταβατικές διατάξεις του ν. 4804/2021 (Α’ 90) και επέρχονται νομοτεχνικές βελτιώσεις, δεδομένου ότι στην τρέχουσα δημοτική περίοδο δεν υφίστανται αναπληρωματικοί πρόεδροι σε δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό ίσο ή μικρότερο των 300 κατοίκων, αλλά υποψήφιοι με τη σειρά εκλογής τους. Επιπλέον, συμπληρώνεται η εκ παραδρομής παραληφθείσα πρόβλεψη ορισμού από το δημοτικό συμβούλιο, ελλείψει αναπληρωματικών, ως μέλους κενωθείσας θέσης συμβουλίου δημοτικής κοινότητας, συμβούλου άλλης δημοτικής κοινότητας ή δημοτικού συμβούλου από την τρέχουσα δημοτική περίοδο. Περαιτέρω, προστίθενται ρυθμίσεις προς άρση τυχόν νομικής και ερμηνευτικής αμφιβολίας για τα ισχύοντα κατά την τρέχουσα δημοτική περίοδο κωλύματα και ασυμβίβαστα των αιρετών των δήμων. Τέλος, προσδιορίζεται το χρονικό διάστημα θητείας των αιρετών και των προεδρείων των συμβουλίων και επιτροπών, καθώς και χρόνος διεξαγωγής των εκλογών των προεδρείων των συμβουλίων και επιτροπών της τρέχουσας αυτοδιοικητικής περιόδου.
Άρθρο 62: Προσωπικό αναπτυξιακών Οργανισμών ΟΤΑ - Προσθήκη περ. ζ παρ. 5 άρθρου 2 ν. 4674/2020
Με τις διατάξεις του άρθρου 62 αποσαφηνίζεται ότι, για υπαλλήλους, που διετέλεσαν προϊστάμενοι σε θέσεις ευθύνης των αναπτυξιακών οργανισμών των ΟΤΑ στους οποίους αποσπάστηκαν ενώ κατείχαν ήδη θέση ευθύνης στον φορέα προέλευσής τους, ο χρόνος απόσπασής τους στον αναπτυξιακό οργανισμό ΟΤΑ σε θέση ευθύνης αποτελεί χρόνο πραγματικής δημόσιας υπηρεσίας.