Ανατροπές – αναλήψεις υποχρεώσεων και απορρόφηση πιστώσεων οικονομικού έτους 2023
Δημοσιεύτηκε η υπ'
Α.Π.: 176022 ΕΞ 2023 Εγκύκλιος του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, με τίτλο: "Ανατροπές – αναλήψεις υποχρεώσεων και απορρόφηση πιστώσεων οικονομικού έτους
2023".
Ενόψει λήξης του τρέχοντος οικονομικού έτους και έναρξης του νέου, παρέχονται οι ακόλουθες οδηγίες:
Α. Δεσμέυσεις Πιστώσεων
1. Ανατροπή Ανάληψης Υποχρέωσης
Οι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, οι οποίοι απεικονίζουν τον εκτελούμενο προϋπολογισμό τους σε δεδουλευμένη βάση, διενεργούν ανατροπές αναλήψεων στο τέλος της χρήσης μόνο στην περίπτωση που υπάρχει ανεκτέλεστο μέρος συμβατικών υποχρεώσεων και μόνο για το μέρος αυτό, ήτοι αποκλειστικά για τις προβλεπόμενες συμβατικές δαπάνες, οι οποίες έχουν αναληφθεί, αλλά δεν έχουν λογιστικοποιηθεί.
Οι ανακλητικές αποφάσεις δύναται να εκδίδονται είτε ξεχωριστά για κάθε μία ανάληψη υποχρέωσης που ανατρέπεται, είτε συγκεντρωτικά ανά Αναλυτικό Λογαριασμό Εξόδου (ΑΛΕ)/ Κωδικό Αριθμό Εξόδου (ΚΑΕ) για το συνολικό ποσό της ανειλημμένης υποχρέωσης που πρέπει να ανατραπεί στον εν λόγω ΑΛΕ/ΚΑΕ, ανάλογα με το σύστημα τήρησης των λογιστικών στοιχείων κάθε φορέα. Σημειώνεται, δε, ότι οι ανακλητικές αποφάσεις λαμβάνουν α/α καταχώρισης, είτε εκδίδονται ξεχωριστά για κάθε μία ανάληψη υποχρέωσης που ανατρέπεται είτε συγκεντρωτικά ανά ΑΛΕ/ΚΑΕ.
Στη δεύτερη περίπτωση, η ανακλητική απόφαση ανά ΑΛΕ/ΚΑΕ πρέπει να συνοδεύεται απαραίτητα από Κατάσταση/Πίνακα, στην/στον οποία/ο θα αναγράφονται διακεκριμένα όλα τα στοιχεία ταυτότητας (ΑΛΕ/ΚΑΕ, αρ. πρωτ., ημερομηνία, ΑΔΑ, α/α ανάληψης του πληροφοριακού συστήματος) των σχετικών αποφάσεων ανάληψης υποχρεώσεων που ανακαλούνται με την εν λόγω απόφαση, καθώς και το ανατρεπόμενο ποσό.
Περαιτέρω, οι προϊστάμενοι οικονομικών υπηρεσιών των υπουργείων, οι εξομοιούμενοι με αυτούς κατά την παρ. 3 του άρθρου 24 του ν. 4270/2014 (Α.143) και οι προϊστάμενοι οικονομικών υπηρεσιών των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης καταχωρίζουν, όπως προαναφέρεται, τις εν λόγω ανακλητικές αποφάσεις στα τηρούμενα βιβλία με αρνητικές λογιστικές εγγραφές (αντιλογισμός). Σημειώνεται ότι και οι αποφάσεις αυτές λαμβάνουν μοναδικό αριθμό καταχώρισης.
Οι αποφάσεις για την ανατροπή ανειλημμένων υποχρεώσεων δύναται να εκδίδονται με ημερομηνία 31.12.2023 και πρέπει να καταχωριστούν έως 20.01.2024 στο ΟΠΣΔΠ για τους φορείς της Κεντρικής Διοίκησης ή στο οικείο πληροφοριακό σύστημα των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης. Πράξεις ανατροπής ανάληψης υποχρέωσης που εκδίδονται με ημερομηνία 31.12.2023 ισχύουν από την ημερομηνία αυτή και αναρτώνται στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» το αργότερο έως 31.01.2024 [άρθρο 31 παρ. 1 περ. α) εδάφιο πρώτο του ν. 4325/2015 (Α.47)].
2. Ανάληψη Υποχρεώσεων σε βάρος των πιστώσεων του επόμενου οικονομικού έτους
α. i) Με την έναρξη του οικονομικού έτους πρέπει να εκδοθούν και να καταχωριστούν αμέσως και κατ’ απόλυτη προτεραιότητα, οι αποφάσεις ανάληψης των πολυετών υποχρεώσεων, κατά το μέρος που αφορούν στη δαπάνη που θα πραγματοποιηθεί εντός του τρέχοντος οικονομικού έτους.
ii) Στη συνέχεια πρέπει να εκδοθούν αποφάσεις ανάληψης υποχρεώσεων για τη δέσμευση πιστώσεων ισόποσων με τις απλήρωτες υποχρεώσεις, κατά την έννοια της παρ. 5β. του άρθρου 8 του π.δ. 80/2016, παρελθόντων ετών. Η διαδικασία αυτή ακολουθείται και επί ανεκτέλεστου μέρους παρελθόντος έτους πολυετούς υποχρέωσης.
iii) Περαιτέρω, πρέπει να εκδοθούν και οι αποφάσεις για την ανάληψη ολόκληρου του ποσού των εγγεγραμμένων πιστώσεων για τις σταθερές, τις πάγιου χαρακτήρα και τις δαπάνες για μισθώματα ακινήτων που χρησιμοποιούνται από το Δημόσιο, σύμφωνα με το άρθρο 9 του π.δ. 80/2016.
β. i) Τονίζεται ιδιαίτερα ότι υποχρεώσεις δαπανών που αναλήφθησαν εντός του τρέχοντος έτους, αλλά δεν κατέστη δυνατό να πληρωθούν εντός αυτού, δύναται να βαρύνουν τον προϋπολογισμό του επόμενου οικονομικού έτους, με την έκδοση αντίστοιχων αποφάσεων ανάληψης υποχρέωσης, μόνο στην περίπτωση που έχουν αναληφθεί νόμιμα εντός του 2023.
ii) Για τον έλεγχο συνδρομής της ανωτέρω προϋπόθεσης, πρέπει οι οικονομικές υπηρεσίες των φορέων να μεριμνούν ώστε στα δικαιολογητικά των δαπανών που εκκαθαρίζονται από αυτές, εκτός από τη νέα απόφαση ανάληψης υποχρέωσης του έτους 2024, να επισυνάπτονται και οι αποφάσεις της αντίστοιχης ανάληψης και ανατροπής της του έτους 2023.
γ. Επισημαίνεται και πάλι η υποχρέωση πιστής και αυστηρής τήρησης των περί αναλήψεως υποχρεώσεων διατάξεων, προς αποφυγή της ακυρότητας των σχετικών πράξεων και ενόψει των ευθυνών των αρμοδίων οργάνων, που προβλέπονται από τις διατάξεις των άρθρων 24 και 25 του ν. 4270/2014 και των άρθρων 11 και 12 του π.δ. 80/2016.
Ενόψει λήξης του τρέχοντος οικονομικού έτους και έναρξης του νέου, παρέχονται οι ακόλουθες οδηγίες:
Α. Δεσμέυσεις Πιστώσεων
1. Ανατροπή Ανάληψης Υποχρέωσης
Οι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, οι οποίοι απεικονίζουν τον εκτελούμενο προϋπολογισμό τους σε δεδουλευμένη βάση, διενεργούν ανατροπές αναλήψεων στο τέλος της χρήσης μόνο στην περίπτωση που υπάρχει ανεκτέλεστο μέρος συμβατικών υποχρεώσεων και μόνο για το μέρος αυτό, ήτοι αποκλειστικά για τις προβλεπόμενες συμβατικές δαπάνες, οι οποίες έχουν αναληφθεί, αλλά δεν έχουν λογιστικοποιηθεί.
Οι ανακλητικές αποφάσεις δύναται να εκδίδονται είτε ξεχωριστά για κάθε μία ανάληψη υποχρέωσης που ανατρέπεται, είτε συγκεντρωτικά ανά Αναλυτικό Λογαριασμό Εξόδου (ΑΛΕ)/ Κωδικό Αριθμό Εξόδου (ΚΑΕ) για το συνολικό ποσό της ανειλημμένης υποχρέωσης που πρέπει να ανατραπεί στον εν λόγω ΑΛΕ/ΚΑΕ, ανάλογα με το σύστημα τήρησης των λογιστικών στοιχείων κάθε φορέα. Σημειώνεται, δε, ότι οι ανακλητικές αποφάσεις λαμβάνουν α/α καταχώρισης, είτε εκδίδονται ξεχωριστά για κάθε μία ανάληψη υποχρέωσης που ανατρέπεται είτε συγκεντρωτικά ανά ΑΛΕ/ΚΑΕ.
Στη δεύτερη περίπτωση, η ανακλητική απόφαση ανά ΑΛΕ/ΚΑΕ πρέπει να συνοδεύεται απαραίτητα από Κατάσταση/Πίνακα, στην/στον οποία/ο θα αναγράφονται διακεκριμένα όλα τα στοιχεία ταυτότητας (ΑΛΕ/ΚΑΕ, αρ. πρωτ., ημερομηνία, ΑΔΑ, α/α ανάληψης του πληροφοριακού συστήματος) των σχετικών αποφάσεων ανάληψης υποχρεώσεων που ανακαλούνται με την εν λόγω απόφαση, καθώς και το ανατρεπόμενο ποσό.
Περαιτέρω, οι προϊστάμενοι οικονομικών υπηρεσιών των υπουργείων, οι εξομοιούμενοι με αυτούς κατά την παρ. 3 του άρθρου 24 του ν. 4270/2014 (Α.143) και οι προϊστάμενοι οικονομικών υπηρεσιών των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης καταχωρίζουν, όπως προαναφέρεται, τις εν λόγω ανακλητικές αποφάσεις στα τηρούμενα βιβλία με αρνητικές λογιστικές εγγραφές (αντιλογισμός). Σημειώνεται ότι και οι αποφάσεις αυτές λαμβάνουν μοναδικό αριθμό καταχώρισης.
Οι αποφάσεις για την ανατροπή ανειλημμένων υποχρεώσεων δύναται να εκδίδονται με ημερομηνία 31.12.2023 και πρέπει να καταχωριστούν έως 20.01.2024 στο ΟΠΣΔΠ για τους φορείς της Κεντρικής Διοίκησης ή στο οικείο πληροφοριακό σύστημα των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης. Πράξεις ανατροπής ανάληψης υποχρέωσης που εκδίδονται με ημερομηνία 31.12.2023 ισχύουν από την ημερομηνία αυτή και αναρτώνται στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» το αργότερο έως 31.01.2024 [άρθρο 31 παρ. 1 περ. α) εδάφιο πρώτο του ν. 4325/2015 (Α.47)].
2. Ανάληψη Υποχρεώσεων σε βάρος των πιστώσεων του επόμενου οικονομικού έτους
α. i) Με την έναρξη του οικονομικού έτους πρέπει να εκδοθούν και να καταχωριστούν αμέσως και κατ’ απόλυτη προτεραιότητα, οι αποφάσεις ανάληψης των πολυετών υποχρεώσεων, κατά το μέρος που αφορούν στη δαπάνη που θα πραγματοποιηθεί εντός του τρέχοντος οικονομικού έτους.
ii) Στη συνέχεια πρέπει να εκδοθούν αποφάσεις ανάληψης υποχρεώσεων για τη δέσμευση πιστώσεων ισόποσων με τις απλήρωτες υποχρεώσεις, κατά την έννοια της παρ. 5β. του άρθρου 8 του π.δ. 80/2016, παρελθόντων ετών. Η διαδικασία αυτή ακολουθείται και επί ανεκτέλεστου μέρους παρελθόντος έτους πολυετούς υποχρέωσης.
iii) Περαιτέρω, πρέπει να εκδοθούν και οι αποφάσεις για την ανάληψη ολόκληρου του ποσού των εγγεγραμμένων πιστώσεων για τις σταθερές, τις πάγιου χαρακτήρα και τις δαπάνες για μισθώματα ακινήτων που χρησιμοποιούνται από το Δημόσιο, σύμφωνα με το άρθρο 9 του π.δ. 80/2016.
β. i) Τονίζεται ιδιαίτερα ότι υποχρεώσεις δαπανών που αναλήφθησαν εντός του τρέχοντος έτους, αλλά δεν κατέστη δυνατό να πληρωθούν εντός αυτού, δύναται να βαρύνουν τον προϋπολογισμό του επόμενου οικονομικού έτους, με την έκδοση αντίστοιχων αποφάσεων ανάληψης υποχρέωσης, μόνο στην περίπτωση που έχουν αναληφθεί νόμιμα εντός του 2023.
ii) Για τον έλεγχο συνδρομής της ανωτέρω προϋπόθεσης, πρέπει οι οικονομικές υπηρεσίες των φορέων να μεριμνούν ώστε στα δικαιολογητικά των δαπανών που εκκαθαρίζονται από αυτές, εκτός από τη νέα απόφαση ανάληψης υποχρέωσης του έτους 2024, να επισυνάπτονται και οι αποφάσεις της αντίστοιχης ανάληψης και ανατροπής της του έτους 2023.
γ. Επισημαίνεται και πάλι η υποχρέωση πιστής και αυστηρής τήρησης των περί αναλήψεως υποχρεώσεων διατάξεων, προς αποφυγή της ακυρότητας των σχετικών πράξεων και ενόψει των ευθυνών των αρμοδίων οργάνων, που προβλέπονται από τις διατάξεις των άρθρων 24 και 25 του ν. 4270/2014 και των άρθρων 11 και 12 του π.δ. 80/2016.